Geinspireerd door het BBC programma ‘Who do you think you are’, waarbij Britse tv celebrities hun familie historie onderzoeken, ben ik voor het eerst van mijn leven naar Culemborg gereden. In Culemborg hebben de Kalkhovens zich meer dan twee honderd jaar  ambachtelijk bezig gehouden als kleermaker, broodbakker, sigarenmaker en dergelijke.
Kortom mijn roots liggen stevig verankerd in Culemborg. Mijn overgrootvader Michiel Dirk Jacobus(1881-1938)  was nog wel geboren in Culemborg maar leidde als sigarenmaker een zwervend bestaan met zijn gezin waardoor uiteindelijk Den Haag als domicilie uit de bus kwam.

Mijn doel in Culemborg was drieërlei, t.w.
Betovergrootoom Johannes Dirk Jacobus Kalkhoven(1860-1908), was 'hoofd eener school' in Culemborg. Naar hem is een straat vernoemd. Die straat wilde ik met eigen ogen zien.

Via http://www.online-begraafplaatsen.nl kwam ik aan de weet dat op de RK begraafplaats van Culemborg een graf te vinden was van mijn betovergrootouders. Dat wilde ik graag bezoeken.

De derde reden behoeft enige toelichting. Mijn moeders moeder,  Anna Maria Christina Thoms was een Duitse, geboren in Keulen.
Als klein jongetje ben ik met mijn moeder 1 keer op familiebezoek geweest in Keulen. Ik kreeg daar het bijzondere gevoel dat alles mij daar zeer bekend voor kwam. Het voelde of ik die stad heel goed kende, hoewel ik daar nog nooit geweest was. Dat gevoel, waarvan ik nu weet dat men dat ‘déja vu’ noemt, was zo sterk dat de herinnering eraan mijn hele leven bij me is gebleven.
Ik was dus razend benieuwd of mijn Kalkhoven genen zouden reageren op een stadswandeling door de binnenstad van Culemborg. En dat deden ze inderdaad, en hoe!

Als eerste leidt de TomTom mij naar de Kalkhoven singel (voorheen Kalkhoven straat) in het nieuwe Culemborgse buurtje 'Buitenhof'.  De straten in deze buurt zijn vernoemd naar lieden die over het Culemborgse verleden artikelen en boeken hebben geschreven. Johannes Dirk Jacobus schreef de 'Geschiedenis van Culemborg' welke tussen 1880 en 1890 is verschenen. Zijn 'claim to fame' heeft hem dus nu een straat in een nieuwbouw buurt opgeleverd. Straks komt er nog een mooie gracht aan (vandaar singel in plaats van straat).
Ik ben tevreden, het een rustige buurt in een mooie omgeving. Betovergrootoom Dirk mag ook dik tevreden zijn met zijn straat!

Vervolgens leidt TomTom mij buitenom langs een fraai stukje Nederland, via de Beusichemsedijk langs de Lek,  naar de Achterweg waar de RK begraafplaats gelegen is. Ondanks dat ik de vorm van de grafsteen ken van het internet, is het toch even zoeken naar de juiste locatie. Ik zie veel bekende namen uit mijn familieonderzoek: zoals Copier en Romijn. Het Kalkhoven graf is duidelijk een familiegraf. Dochter Cornelia van mijn betovergrootouders is mijn overgroottante. Zij trouwde in 1913 met Johannes Thiers en hun nazaten Joosten hebben waarschijnlijk in 2008 deze fraaie steen geplaatst. In de RK Barbara Kerk, bijna zeker de kerk waar Nicolaas en Maria als goed Katholiek zondags de Mis bijwoonden, brand ik twee waxine lichtjes in hun nagedachtenis en voor het graf koop ik een bosje rozen.

Als punt 1 en 2 van mijn agenda voltooid zijn, kan ik aan mijn stadswandeling beginnen. Via Google maps heb ik de platte grond van Culemborg uitgeprint dus ik heb een goed beeld van de omgeving.
Ik begin mijn wandeling bij de begraafplaats aan de Achterweg waar ik de auto achterlaat.  Na twee stappen sta ik voor een zeer prettig uitziende Culemborgse schone die haar 2 labradors aan het uit laten is. Ik vraag haar of het ver lopen is naar het centrum. Nee hoor, 5 a 10 minuten, met de honden loop ik dagelijks verder. Loop maar een stukje met me mee zegt ze vriendelijk. Ik was onmiddellijk bereid heel mijn missie voor haar op te geven. Wat een schat lijkt me dat. Ze woont al 30 jaar in Culemborg en is 21 jaar in een verpleeg tehuis werkzaam geweest. Met een gevoel van spijt aan mijn kant, scheiden onze wegen al veel te snel, als zij de Wilhelminadreef inslaat met de honden en ik via de Waldeck Pyrmontdreef naar het centrum doorga.

Via  ‘Het Voorburg’ loop ik vervolgens de Slotstraat in als op de hoek van de Ridderstraat dan toch gebeurd waarvoor ik gekomen ben. Linksaf, ga linksaf, hoor ik mijzelf denken. Ik kijk de Ridderstraat in. Ja daarheen, zegt een stem in mij. Ik vraag, waarom dan? Wat is daar dan? Geen antwoord.
Ik moet toch ten minste weten waarom. Ik krijg geen waarom en loop daarom niet die straat in maar vervolg mijn weg naar het centrum. De stem in mij roept nu, ga terug! Keer om! Belachelijk, denk ik en geef niet toe aan het verzoek tot koerswijziging, ik ben hier de baas en niemand anders.
Ik weet dat er aan de Lange Meent een sigarenfabriek moet zijn geweest dus met een omweg kom ik uiteindelijk daar aan. Niks te merken van sigaren, alleen in de verte een oud gebouw met een steegje ernaast. Ja, daar is het stemmetje weer, ga die steeg in, loop er maar door! In de hoop iets te ontdekken van de sigaren industrie blijkt het steegje echter regelrecht te leiden naar de kruising Slotslaat en de Ridderstraat waar mijn genen eerder ook al zo opgetogen van raakten.
Ik zwicht en loop de Ridderstraat in, Geen idee wat ik zoek of wat er te vinden is. Halverwege die straat ontwaar ik een groot gebouw. Ja, daar is het, zegt het stemmetje.

Mariakroon Ridderstraat Culemborg

Het grote gebouw heet ‘Mariakroon’. Ik maak een foto van de voorgevel met zijn Narnia lantarenpaal op de voorgrond.
Het waarom van de importantie van dit gebouw met betrekking tot mijn voorzaten is in de nevelen van de historie gehuld.
Geerfd geheugen heeft duidelijk zijn beperkingen.
Mijn theorie is dat dit gebouw van majeure importantie moet zijn geweest voor een of meerdere van mijn voorouders. Dit gebouw moet een dusdanige indruk op diegene gemaakt hebben, dat de herinnering eraan via de genen is doorgegeven aan het nageslacht. Anders kan ik het niet verklaren. Ik neem mij voor om bij thuiskomst via Google op te zoeken waarom dit gebouw belangrijk is.

Het is een mooie stad Culemborg, Vriendelijke open mensen waarmee je makkelijk een praatje maakt. Ik zou me er best thuis voelen.

Ben Kalkhoven 14-08-2010

[Top]